Muhtasar Beyanname Nedir, Nasıl Hesaplanır?
Muhtasar Beyanname Nedir, Nasıl Hesaplanır?
Çok merak edilen; muhtasar beyanname nedir, nasıl hesaplanır? sorularının cevaplarını bir araya topladık ve tüm merak edilenleri sizler için cevapladık!
müstahsil-makbuzu
Birçok işletme sahibinin (işveren) bildiği ancak detaylı bir bilgiye çok az sahip olduğu muhtasar beyanname, Gelir Vergisi Kanunu’nun 84. maddesine göre şöyle açıklanmıştır; İşverenler ya da vergi tevkifatı yapan diğer kişilerce kesilen vergi matrahlarının toplu olarak vergi dairesine bildirme işlemleridir.
Muhtasar beyannamede vergi aslı vergi sorumlusundan talep edilir. Vergi borçlusu muhtasar beyannamede vergi sorumluluğuna dahil değildir.
Başkasına ait bir vergi borcunun ödenmesinden sorumlu tutulan tarafa vergi sorumlusu adı veriliyor. Vergi sorumlusu kişi tarafından stopaj yöntemi ile hesaplanan muhtasar beyanname, sonrasında da beyan edilerek ödenebiliyor. Yani, muhtasar beyannamede stopaj şeklindeki vergileme ile kaynakta kesinti oluyor.
Muhtasar beyanname yöntemi ile gelir, sahibinin eline geçmeden vergi kesintisine uğruyor. Bunun ardından da devlete beyan edilerek ödeniyor.Şöyle ki, maaşlarda çalışana ödenmeden önce bordro hesaplanırken gelir vergisi ve damga vergisi kesintisi yapılır. Daha sonrasında bu kesinti yasal süre içerisinde muhtasar beyanname yöntemi ile devlete ödeme olarak yapılır.
Muhtasar Beyanname Yapacak Olanlar Kim?
İş Ortaklıkları
Dernekler
Vakıflar
Yatırım fonu yöneten kişiler
Kamu idare ve müesseseleri
İktisadi kamu müesseseleri
Ticaret şirketleri
Ticaret ve serbest meslek erbapları (gerçek gelirlerini beyan etmek zorunda olan kişiler)
Kazançları zirai ve bilançoya tabi olan çiftçiler
Muhtasar Beyanname Dönemleri Ne Zaman?
Muhtasar beyanname aylık veya üç aylık dönemler itibari ile düzenlenip verilebilir. Üç aylık dönemler halinde muhtasar beyanname verileceği vergi dairesine önceden bildirilmiş olmalıdır. Ziraî ürün bedelleri üzerinden tevkifat yapanlar hariç olmak üzere, çalıştırdıkları hizmet erbabı sayısı 10 ve daha az olanlar, 94. maddeye göre yapacakları tevkifatla ilgili muhtasar beyannamelerini, bağlı bulundukları vergi dairesine önceden bildirmek şartıyla her
ay yerine Ocak, Nisan, Temmuz ve Ekim aylarının yirmiüçüncü günü akşamına kadar verebilirler (GVK madde 98).
Üç aylık dönemler;
Ocak, şubat, mart dönemi için 23 Nisan
Nisan, mayıs, haziran dönemi için 23 Temmuz
Temmuz, ağustos, eylül dönemi için 23 Ekim
Ekim Kasım, Aralık dönemi için 23 Ocak,
Gelir İdaresi Başkanlığı tarihlerde değişiklik yapma hakkına da sahip olduğunu da hatırlatmamızda fayda var.
Muhtasar Beyanname Kodları
Muhtasar Beyanname kodu Ödeme Türü Vergi Oranı
011 Asgari Ücretli %15
012 Diğer Ücretli %15 – 35
031 Yıllara Yaygın İnşaat İşleri % 3
032 Yıllara Yaygın İnşaat İşleri (Kurumlara yapılan hakedişlerden) % 3
041 Kira Ödemeleri vb. GVK 70.madde kapsamında yapılan ödemeler % 20
042 Kooperatiflere Ait Taşınmazların Kiralanması Karşılığı Yapılan Ödemeler % 20
093 Ticaret Borsalarında Tescil Ettirilerek Satın Alınan Diğer Zirai Mahsuller İçin Yapılan Ödemeler % 3
Muhtasar beyanname hesaplama örneği
X isimli bir firma olduğunu düşünelim. Bu firmanın 14 çalışanı olduğunu kabul edelim ve gerçek kişiden kiraladığı ofisi için aylık 25.000 TL net kira bedeli ödediğini varsayalım. Bu firmanın çalışanlarından 5’i asgari ücret alıyor. Bu örneği göz önünde bulundurduğumuzda, muhtasar beyannamede beyan edilecek vergi türleri hangileri oluyor? Gelin bunu birlikte inceleyelim.
X firması 10’dan fazla kişi çalıştırdığı için aylık olarak muhtasar beyanname vermesi gerekiyor. Yukarıda verilen bilgiler doğrultusunda ücret gelirlerine bakılarak hesaplanacak gelir vergisi; asgari ücret alan 5 kişinin 011 kodu ile geriye kalan 9 kişinin ise 012 kodu ile muhtasarda beyan edilmesi gerekiyor. Ücret üzerinden hesaplanan damga vergisi tutarı ise asgari ücretli ve diğer ücretli ayrımı olmaksızın toplu olarak 302 kodu ile muhtasar beyannamede gösteriliyor.
Kira geliri ise brüt hale getirilerek stopaj oranı hesaplanıyor. Böylelikle de 041 kodu ile muhtasar beyannamede beyan ediliyor. Aşağıda yer alan hesaplamaya göre kira bedeli üzerinden hesaplanan ve beyan edilecek olan stopaj tutarı 6.250 TL oluyor.
Brütleştirme Formülü: Net Kira Bedeli / 0,80 (25.000/0,8=31,250)
Stopaj Tutarı: 31.250 x 0,20 = 6.250 TL
